Fact Check| ဖေ့ဘွတ်ခ်ပေါ်မှာ စာရေးရင် ၁၀၀၀ ကျပ်၊ ပုံတင်ရင် ၂၀၀၀ ကျပ် ကုန်ကျမယ် ဆိုတဲ့သတင်းအမှား
ဖေ့ဘွတ်ခ်ပေါ်မှာ စာရေးရင် ၁၀၀၀ ကျပ်၊ ဓာတ်ပုံတင်ရင် ၂၀၀၀ ကျပ် ကျသင့်မယ်ဆိုပြီး သတင်းအမှားတစ်ခု ပျံ့နှံ့နေတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ ဟုတ်တယ် vs မဟုတ်ဘူးရဲ့ စာဖတ်ပရိသတ်တွေကလည်း ဒီသတင်းကို အမှား/အမှန် လာရောက် မေးမြန်းနေကြတဲ့အတွက် ဒီသတင်းဟာ သတင်းအမှားမှန်း လူတိုင်း သိရှိနိုင်အောင် ဖော်ထုတ်လိုက်ရပါတယ်။
သတင်းအမှားပျံ့နှံ့မှုအကြောင်းအရင်းဆန်းစစ်ချက်
ဒီသတင်းအမှားကို nayarthit.com ဆိုတဲ့ သတင်းမီဒီယာအယောင်ဆောင် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တစ်ခုကနေတင်ထား တာပါ။ ဟုတ်တယ် vs မဟုတ်ဘူးရဲ့ အချက်အလက်စစ်ဆေးသူတွေရဲ့ လေ့လာဆန်းစစ်ချက်တွေအရ ဒီသတင်း အမှားကို ယုံကြည်ပြီး Share ပြုလုပ်သူ ၈၀၀ ကျော်အထိရှိတာတွေ့ရပါတယ်။ဒါကြောင့်အချက်အလက်စစ်ဆေးကြည့်ဖို့ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
Claim Request| ဖေ့ဘွတ်ခ်ပေါ်မှာ စာရေးရင် ၁၀၀၀ ကျပ်၊ ဓာတ်ပုံတင်ရင် ၂၀၀၀ ကျပ်ပေးရမယ်ဆိုတာ သတင်းအမှန်လား
Fact Check| ၁၀၀ ရာခိုင်နှုန်းမှားယွင်းတဲ့ သတင်းအမှားဖြစ်ပါတယ်။
ဘာလို့သတင်းအမှားလို့ပြောရတာလဲဆိုရင်
- ဒီသတင်းကို ဖေ့ဘွတ်ခ်ရဲ့ တရားဝင် သတင်းထုတ်ပြန်တဲ့ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ဖြစ်တဲ့ facebook news room မှာ လည်း ဖော်ပြထားတာမရှိပါဘူး။ Facebook ကုမ္ပဏီဟာ သူတို့ ထုတ်ပြန်ကြေညာလိုတဲ့ သတင်းမှန်သမျှကို ဒီ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ကနေတဆင့် ကြေညာလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီသတင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထုတ် ပြန်ထားတာမရှိပါဘူး။
- ဒါ့အပြင် Facebook platform ပေါ်မှာရှိနေတဲ့ ဖေ့ဘွတ်ခ်ရဲ့ Blue mark Page facebook app မှာလည်း မဖော်ပြထားပါဘူး။
- ဖေ့ဘွတ်ခ် စီအီးအို မာ့ခ်ဇူကာဘက်ရဲ့ ဖေ့ဘွတ်ခ်အကောင့်မှာလည်း ဒီလို ပိုက်ဆံပေးပြီး ဖေ့ဘွတ်ခ် သုံးရမယ်ဆိုတဲ့ သတင်း ကို မရေးထားပါဘူး။ထူးခြားချက်အနေနဲ့ အသေးစားလုပ်ငန်းတွေအတွက် ဒီလို Covid 19 ကာလမှာ ဈေးရောင်းချနိုင်အောင်လို့ Facebook Shop ဆိုတဲ့ အစီအစဉ်ကို ဖွင့်လှစ်လိုက်ပြီဆိုပြီးကြေညာထားတဲ့ သတင်းကိုသာ တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီ အစီအစဉ်ဟာလည်း အခမဲ့ သာလျှင်ဖြစ်ပါတယ်။
- ဟုတ်တယ် vs မဟုတ်ဘူးက အချက်အလက်စစ်ဆေးသူတွေရဲ့ ရှာဖွေ ဖော်ထုတ်ချက်အရ ဒီသတင်း အမှားကို ရဲဇော် ဆိုတဲ့ ဖေ့ဘွတ်ခ် သုံးစွဲသူတစ်ဦးက စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး သရော်လှောင်ပြောင် ရေးသား ထားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီသရော်လှောင်ပြောင်ထားတဲ့သတင်းကို သတင်းမီဒီယာအယောင်ဆောင် ဝက်ဘ်ဆိုဒ်တွေနဲ့ ဖေ့ဘွတ်ခ်သုံးစွဲသူတွေက ကူးယူဖော်ပြကြရာကတဆင့် သတင်းမှား ပျံ့နှံ့လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အထက်ပါအချက်အလက်စစ်ဆေးမှုတွေကြောင့် ဖေ့ဘွတ်ခ်မှာ စာရေးရင် ၁၀၀၀ကျပ်၊ဓာတ်ပုံတင်ရင် ၂၀၀၀ကျပ် ပေးရမယ်ဆိုတာဟာ သတင်းအမှားပဲဖြစ်ပါတယ်။
ဟုတ်တယ် vs မဟုတ်ဘူးရဲ့ စာဖတ်ပရိသတ်တွေအနေနဲ့လည်း သတင်းတစ်ခုကိုတွေ့ပြီဆိုရင် အမှား/အမှန် သိရအောင်လို့ ဒီလို သတင်းရင်းမြစ်တွေကို လိုက်လံရှာဖွေပြီး တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးလို့ရပါတယ်။အကယ်၍ တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးဖို့အချိန်မပေးနိုင်ဘူးဆိုရင်လည်း ဟုတ်တယ် vs မဟုတ်ဘူးရဲ့ Chat Bot ကိုပေးပို့ပြီး သတင်းအမှား/အမှန် လာရောက်စိစစ် မေးမြန်းနိုင်ပါတယ်။
ဝေဖန်အကြံပြုရန်
